Fritz The Cat Animasyon Film Çözümlemesi (Beden dili göstergeleri, işitsel göstergeler ve anlatısal gösterlere göre)

Fritz The Cat Animasyon Film Çözümlemesi (Beden dili göstergeleri, işitsel göstergeler ve anlatısal gösterler göre)

http://www.youtube.com/watch?v=-ec_S-QF0Y4 sayfasındaki 10 dakikalık görsel kullanılmıştır.

Ralph Bakshi'nin ilk yönetmenliğini yaptığı film olan Fritz the cat 1972 yılında çekilmiş ve amerikan sinema birliğinden x sertifikası alan ilk animasyon filmdir. X sertifikası ise, sıradışı sahneler içerdiğini gösteren bir sertifikadır. Filmin konusu şiddet, ırkçılık, cinsellik içerir. Grindhouse olarak isimlendireceğimiz bu tür, amerika'da b sınıfı diyebileceğimiz ancak daha çok seks ve şiddet içeren, bayağı bir estetizmden beslenen ve yerleşik ahlaki yapıya tezat uçlarda gezinen temalara yer veren filmlerin gösterildiği sinemalara verilen isimdir. Günümüz Simpsons çizgi dizisine benzetilmektedir.

Filmden ilk 10 dakikalık bölümünü çölde kaldıkları bölümden seçtim. Filmin ilk sahnesi yakın plan iki motordan gelen dumanların gösterimi ile başlar. Filmin başlangıç sahnesi müzikle başlar ve ses kullanılmaz. Müzikle görüntüler tamamlanmak istenilmiştir. Aksiyonun hakim olduğu bir başlangıç müzikle desteklenmiştir. Animasyondaki bütün ana karakterler ve yan karakterler dahil olmak üzere hepsi hayvanlardan seçilmiştir. Animasyondaki bütün karakterler insan formatında kullanılmıştır. Ayakta yürümektedirler, insan gibi giyinip bütün jest ve mimikleriyle insan gibi hareket etmektedirler. Kedi karakteri ana kahraman olarak baş rol olarak kurgulanmıştır.Çünkü kedinin başından geçen olay silsilesi anlatılmaktadır.Filmin ilk karesinde gördüğümüz farenin yüzü ve duruşu donuktur, bir yere kitlenmiş gibi ve hızlıca gitmek ister gibi hareket etmektedir. Bu hız müzikle etkili hale gelir. Giydiği yelek, botları, kolyesi ile   zengin yada elit bir karakter olmadığı anlatılır. Gözlerindeki donuk ve hareketsiz bakışla ne yapacağını bilmediğimiz bir karakterle karşılaştığımızın izlenimi verilir. Buna ek olarak farenin renginin mavi oluşu soğukluğu ve sıradışılığınıda göstermektedir.motorsiklet kullanan mavi bir fare ve motorunun üstünde bulunan nazi işareti karakterin iyi yönlü olmadığını gösteren başka bir simgedir.Fareye doğru koşan inekin giyim ve kuşamından dişi olduğunu ve göğüslerinin açıklığı ile cinselliği temsil ettiği farkedilmek istenmiştir. Farenin beklemeden ineğin yanından geçişi ve ona doğru yönelen ineğe bakmaması ile iki karakter arasındaki iletişim anlatılmaktadır. İneğin dudaklarındaki pembe ruj romantizmini gösterir. Düştükten sonraki bakış mutsuzluğunu anlatırken, hafif kalkıp doğrulması gidene şaşkın bakışını göstermek için kullanılmıştır. Fonda motor sesiyle fareyi görmediğimiz zamanlarda gittiğini duyu yoluyla vermek isçin kullanılmıştır. Geniş açıda farenin gidişine geçen kamera ile uzam hakkında bilgi verilmek istenmiştir. Çölde geçen bir mekan ve aykırı tiplerle dolu bir hikaye içine girileceği izleyiciye gösterilmektedir. Farenin arkasından kullanılan yoğun toz bulutu hızlı gittiğini gösterilmek için kullanılmıştır. Sonraki karede İneğin koşturarak tepeye tırmanması ise fareden vazgeçmediğini göstermek için kullanılmıştır. Ve düşüp tekrar tırmanması fareyi durdurmak istediğinin göstergesidir.Tepeye çıktığında şaşkın yukarıya bakışı ile durdurmak için fikir bulduğu izleyiciye gösterilir. Tepeye çıktığında yanındabir hayvanın kurukafatası resmedilmiştir. Bu mekanla ilgili yaşamın olmadığı bir yer izlenimi vermek için desteklenmiş bir anlatımdır.İneğin cebinden çıkardığı şırınga ve parlaması, aynı anda motorun camından yansıyan ışık şırınganın fare için önemli olduğu anlatılır. Filmin başında hiç yüz hareketi yada mimiklerini görmediğimiz farenin şırıngayla gözlerinin açıldığını ve dikkatini oraya yönelttiğini görürüz. Fare ve nesne ile ilişki bu şekilde ifade edilmiştir. Şırıngayı gördüğü andaki dönüşüyle şırıngayı almaya gittiği anlatılır.Geniş plana geçişle uzam hakkında hiç kimsenin yaşamadığı ve kurak bir yer olduğu gösterilir.Şırıngayı elinde tutan ve sallayan ineğin dişlerinin hepsi gülümsemeyle gösterilmiştir. Bu görüntü memnuniyetin ifadesi olarak kullanılmıştır. Müziğin bitişi ve fluya düşen çerçeve ile iki karakterin öyküsü biter ve yeni bir hikayeye geçiş yapılır.

Yeni hikayenin ilk karesi otoban ve kaktüslerin görüntüsüyle başlar.  Kaktüs çölün bir simgesidir ve bu görüntü izleyicide sorgusuz olarak mekanın çöl olduğu duygusu yaratır. Aydınlık ve tek renk seçimi ile zamansal olarak gündüz duygusu verilir. Farklı bir müzikle başlayan hikaye izleyiciyi yeni hikayeye hazırlamak için kullanılmıştır. Otobanda gördüğümüz araba ile yeni karakterler karaye girer. Filmin zamanı ile motor ve araba kullanımı ile çok uzak geçmiş olmadığı modern zamanda geçtiği bilgisi verilmektedir. Kostümlerle de bu düşünce desteklenir. Arabanın durma sesiyle bozulduğunu ve çatık kaşlarıyla bağıran kediyle durumdan öfkeli olduğu gösterilir. Fritz diye seslenen dişi kedi ile filmin ana karakteri izleyiciye tanıtılır. Bunun dışında hayvanlardaki dişi ve erkek ayrımı, kostümle ve hareketler belirtilmiştir.

Kadının uyuyan kediyi tutarak sarsmasıyla uyandırma isteği gösterilir. Bu ikili hikayede söyleşi kullanılmıştır. Diyaloglarla duygular ve düşünceler anlatılmak istenmiştir. Gözleri yarı açık uyanan kediyle uykulu hali gösterilir. Şaşkın açık gözleri ve ufak zıplama hareketiyle durum karşısındaki şaşkınlığı gösterilir. Kafasını camdan çıkaran kedinin durumdan memnuniyeti ise gülümseyen yüz ifadesi ve diyaloglarla anlatılmıştır.Kadının çatık kaşları ise mutsuzluğu anlatılırken, Fritz’in 2 gündür uyuyorsun cümlesine tepkisi açık gözleriyle desteklenmiştir. Kolları kavuşturan kadının karşısında Fritz’in suçlu ifadesini başına öğe eğişi ve göz kapaklarını yere indirmesiyle gösterilir. Fritz’in kollarını arkaya atarak gülümseyen yüz ifadesi ile durumdan memnun olduğu anlatılır. Kadının parmağını kaldırması ve çatık kaşları ile uyarıda bulunduğu gösterilir. Genel çekimde kurukafatsı gösterilerek yalnızlıkları anlatılır. Fritz’in eline dudaklarına götürmesi ise düşündüğünü ve çözüm bulmaya çalıştığı anlatılır. Kadının elini başına koyması Fritz’den birşeyler yapmasını beklediğini göstermek içindir. Arabdan inen ve ön kapağı açan Fritz’in karesinden arka kapağı açıp kollarını birleştiren kadınla arabadan anlamadığı gösterilir. Eline beline koyan kadının cevap beklentisi desteklenir. Kedinin gözlerini yukarıya dikip bakması ve yeni bir müzikle yeni bir olayın başlayacağı ve toz bulutuyla yeni bir aracın gelişi gösterilir. Ellerini açarak arabaya işaret eden Fritz’in arabayı durdurmaya çalıştığı anlatılır. Farklı müzik kullanımı ile yeni bir karakterle karşılaşırız. Yeni karakter giyim ve arabasının şekili ile köylüdür. Ve araçta taşıdığı tavuklarla da çiftliğe gittiği görsel olarak izleyiciye anlatılır. Köpeğin zıplayarak bağırması tavukların sesinden rahatsız olduğu gösterilir ve tekrarlanan bağırmalarla bu duygu desteklenir. Eline çivili tahtatı alan ve vuran köpekle öfke ve şiddeti gösterilir. Tavukları umursamadığı ve çıkardıkları sesten nefreti vurmasıyla anlatılır. Ve vurdukça sarı halkaların belirmesi ise vurma gücünü göstermek için kullanılmıştır. Yere saçılan tüylerle tavukların darbe aldıkları ve olaydan etkilendikleri anlatılır. Darbelerden sonra üstlerine kan oluşan ve sonunda boyunlarını bükmeleri ve seslerin kesilmesiyle ölümlerini göstermek için kullanılmıştır. Ses kesildikten sonra yüzü gülen köpeğin mutluluğu gösterilir. Ve izleyiciye iyi bir karakter olmadığı anlatılır. Yere akan kanlarla şiddetin boyutu gösterilirken kolunu kamyonete dayayan köpekle çarpık duygular anlatılır. Sonraki karede  sigara içen kadın, gülen kedi ile durumdan rahatsız olmayan karakterler olarak anlatılmak istenmiştir. İroni, bir hayvanın başka bir hayvanı vahşi şekilde öldürmesi, insanların birbirlerini nasıl umursamadan öldürdüklerine karşı yapılan bir alt metin olarak düşünülebilir. Köpeğin çatık kaşları ve yüksek ses tonuyla Fritz’i azarladığı ve Fritz’in başını önüne eğmesiyle haksız olduğu gösterilir. Ve kadının kollarını birleştirmesiyle suçu desteklenir. Benzini biten arabaya baktırdığı için kızan köpek arabasına gider ve el işaretiyle gideceği yönü gösterir. Fritz’in aşağılamalara sinirlenmesini ise kaşlarını çatılmasıyla verilir. Ve ardından yüzlerini kapatmaya çalışan ikilinin dumandan rahatsız olduğu gösterilir.Yakın yüz kaşlarını çatan ve gözlerini kısan kediyle köpeğe sinirlendiği küfür etmesiyle desteklenir. Sonraki karede orutan ve elini yanağına koyan göz kapakları yarı alanan kediyle durum karşısında umutsuz olduğu gösterilmek için kullanılmıştır. Ne yapacağını bilemem duygusudur ve beden diliyle anlatılmıştır. Kadının elinde kovayla gelmesi ve kovayı Fritz’e uzatması ile benzini alacak kişinin Fritz olduğu gösterilir. Kovaya vurması ve küfürüyle yapmak istemediği bir iş olduğu anlatılır. Kadının kafasını diğer tarafa çevirmesi ile iletişimi kestiği ve diyaloğa girmeyeceği gösterilir. Bu duygu kollarını birleştirmesiyle de gösterilmiştir. Ardından ikilinin birbirlerine karşı yaptıkları hareketler ve mimiklerle tartışma içinde oldukları ve anlaşamadıkları gösterilir. Kadının el hareketleriyle Fritz’e yönelmesi haklı taraf olduğu, Fritz’in geri çekilmesi ve susması ise haksızlığını göstermektedir. Ağızlarını açmaları birbirlerine yönelmeleri ile sözel tartışmaları gösterilir. Kadının yakın çekim ağızı ile öfkesi desteklenir.Fritz’in kadın karşısında ellerini arkadasn bağlaması ve göz kapaklarının yarıya inmesi ile kadının söyledikleri karşısında söyleceklerinin olmadığı anlatılmak istenir. Fritz’in el işaretiyle yaptığı hareket çok konuşan vıdıvıdıcı kadın anlatısının bir biçimidir. Şikayet eden bir kadın ve bundan sıkılan erkek simgesidir. Kovayla yürüyen Fritz’in yüz ifadesi ne yapacağını bilmediğini anlatırken geri dönüp baktıktan sonra kovayı fırlatan ve kaşlarını çatıp ellerini yana açarak yürüyen Fritz’le durumu kabul etmediğini ve kararını verişi gösterilir.

Müziğin değişimi ile bu karar desteklenir ve yeni bir hikayeye geçiş yapılır.Klozetin içinde suda yansıyan kediden tuvaletten çıkan ineğe geçiş yapılır ve filmin başında gördüğümüz karakerterler Fritz’in karşılacağı bilgisi verilir. Hikayelerin kesişme noktası sudaki kediyle gösterilmiştir. Başta çıplak olarak gördüğümüz inek bu kez giyinmiş ve mutlu bir ifadeyle tuvalatten çıkar. Yürürken çiçekleri görür ve eğilir bu hareket hem cinsellik içerir hemde çiçeği alacağını gösterir. Çiçeği burnuna götüren ve koklayan ineğin kokudan haz aldığı gülümsemesi ve dişlerini göstermesiyle anlatılır. Çiceği yüzüne götürerek, yüzüne dokunduran ineğin çiçeği sevdiği gösterilir. Kafasına çiçeği koyan ve zığlayarak yürümesiyle mutluluğu anlatır. Motorsikletiyle ilgilenen fareye geçen kamera yakın yüz fareyi gösterir ve gözleri, yüz ifadesiyle donukluğu anlatılır. Çiçeği uzatan ineğe elindeki aletle vuran farenin ineği sevmediği gösterilir. İneğin göz kapaklarının düşmesi ve gözünden gelen yaşla farenin yaptığı harkete karşı üzüntüsü anlatılır.Yolun kenarındaki Fritz’e geçen kamera eğilerek elini alnına götürmesiyle bir araç beklediğini gösterir. El işaretiyle arabayı durdurmak isteyen Fritz’in otostop çektiği gösterilir ancak hızla geçen ve zıplayan Fritz’le ezilme tehlikesi anlatılmak istenmiştir.

Geniş planda 3lüye geçen kamera motora binmeye çalışan inek ve donuk ifadeyle bakan fareyi gösterir ve hemen arkasından düşen kediye bakan fare, kediyle diyaloğa girer. Kedi ve farenin diyaloglarını izleyen ineğin şaşkınlığı gözlerindeki büyüme ile gösterilmiştir.Fritz’in motora binmesi ve binerken ineğe dokunması ile inekten hoşlandığı gösterilir.

Haç işaretleriyle mezarlık geçişi yapılarak zamansal değişim gösterilir. Akşama geçiş başlar ve mekan değişmiştir. Mezarlığın olduğu başka bir mekana geçiş yapılmıştır. Kapıyı çalan yakın farenin eliyle yeni mekanın mezarlıklar içerisinde bir ev olduğu gösterilir. Kapıyı açan yeşil ve tırnaklı bir el ile sadece çatık kaşlı gözler gösterilir ve misafirden hoşlanmayan bir ev sahibi izleyiciye tanıtılır.Fareyi görünce çatık kaşları düzelen ev sahibinin fareyi tanıdığı anlatılır.Fritz’in şaşkın bakışlarıyla olaya yabancı olduğu gösterilir.Farenin gözlerinin kırmızıya dönmesi ve hareketlerinin değişmesi ile hipnoz durumu anlatılır. Fritz’in eline uzatması tanışma isteğini gösterirken adamın(ses tonundan anlaşılmaktadır) geri çekilip Fritz’i süzmesi ise tanımaya çalışmasını göstermektedir. Adamın vücut hareketlerinden sürüngen bir hayvan olduğu anlatılır. Yakın plan yeşil yüzlü bir başka bir karakter olan dişi kertenkele gösterilir ve elinde silahla tehlikeli olduğu anlatılır. Büyük haç ve haçın içindeki çivili el ile geldikleri mekan hakkında bilgi verilmek istenmiştir.yeni karakterin kadın olduğu göğüsleri ile gösterilir ve ahlak duygusu ise hareketleriyle desteklenmiştir. Sonraki planda ineğe geçen kamera ile ayaklarından geçerek inekle yürür ve müziğin değişimi ile yeni bir hareketin yaşanacağı duygusu verilir. Farenin yanına giderek sarılan ineğin fareyle konuşma isteği gösterilir. Farenin omuz silkmesi ile ineğin isteğine olumsuz cevap verdiği gösterilir. Birbirlerine bağıran ve ellerini sıkan ikilinin kavga edeceği duygusu verilirken yumruklarla bu kavganın fiziksel hali gösterilir. Masadaki kadının iki elini açıp ayağa kalkması ile kavgadan hoşlandığı gösterilir. Farenin zincirle ineğe vurduktan sonra kanların sıçraması şiddetin dozunu göstermek için kullanılmıştır. Fritz’in kavga karşısında şaşkın bakışı ve yatağa sinmesi ise korkusunu anlatmaktadır. Beklemediği bir gösterinin ortasında kalmıştır ve gözlerindeki şaşkınlık ifadesi ile bu durum desteklenmiştir. Masadaki kadının diyalogları gösteriden keyif aldığını ve devam etmesini istediğini göstermektedir.

Bütün filmden seçtiğim 10 dakikalık bölüm için şiddet, cinsellik, karakterlerin özellikleri ağırlıklı olarak beden diliyle( jest, mimik, yüz ifadeleriyle) anlatılmıştır. Diyaloglarla bu duygular yoğun olarak anlatılmak istenmiştir. Karakterlerin yalnızlıkları kullanılan uzamla, yani diğer bir anlatımla çölle özdeşleştirilmiştir. Farenin donuk ve şiddet tarafı, yılan kadının şiddet eğilimi, Fritz’in umursamaz hareketleri, İneğin fareye olan aşkı ve romantik tarafı, Köpeğin nefret duygusunun yoğunluğu iletişim halindeki bakış, ses tonları, mimikleri, bedensel hareketleriyle anlatılmış ve bütün karakterlerin birbirlerinden farkları bu şekilde gösterilmek istenmiştir. Filmin içerisinde kullanılan destekleyici müzikler izleyiciye karşılacağı hikayelere hazırlamak için kullanılmıştır. Her farklı hikayenin müziği ve ritmi farklıdır. Gösterilen bütün karakterlerin duruş biçimleri kendileri ile ilgili bilgi vermektedir. Filmin rengi, zamanı, karakterleri ve olayları anlatmada ustaca seçilmiş ve kullanılmıştır