PİXAR KISA FİLM ÇÖZÜMLEMESİ (Beden dili nitelikli Göstergelere Göre) “ ONE MAN BAND” ( TEK KİŞİLİK ORKESTRA)

PİXAR KISA FİLM ÇÖZÜMLEMESİ (Beden dili nitelikli Göstergelere Göre)

“ ONE MAN BAND” ( TEK KİŞİLİK ORKESTRA)

Andrew Jimenez ve Mark Andrews’ın yönettiği tek kişilik orkestra isimli kısa animasyon film 31 Aralık 2005 yılında Pixar Şirketi tarafından çekilmiştir. Süresi 4 dakika 33 saniye olup Walt Disney tarafından dağıtımı yapılmıştır.

Filmin müzikleri Michael Giacchio tarafından hazırlanmıştır bu bilginin önemi ise, filmdeki içeriksel anlatım, duygu, mimik , jest ve beden dili tamamıyla  müzikle sağlanmıştır.

Filmde kullanılan kostüm, dekor ve uzam bize eski zamanda geçtiğinin bilgisini verir. Sahne elle çizilmiş bir kağıttaki sokak çalgısının resmiyle açılır. Bu izleyiciye müzikle karşılaşacağı duygusunu verir.  Kırmızı perdenin açılışıyla dikkat çekerek müzikli anlatıma başlanır.

Sahne geniş açıyla değil detayla başlar, uzam hakkındaki bilgiyi başta vermeyerek izleyicide nerede geçtiğine dair merak uyandırır. 

Müzisyen şarkıya başladığında kamera açılır ve geniş plan görüntüye geçilir. Bize hikayenin geçtiği yerle ilgili bilgi verir. Evler ve gökyüzünü göstererek hafif alt açıyla müzisyenin boş bir meydanda tek başına yalnızlığı hissettirilir. Küçümseme olarak algılatmayan ancak yalnızlık duygusunu güçlendiren bir çekim olduğu söylenebilir.

Geniş açıya geçildiğinde başta duyulan güçlü müzik azalır ve önümüzde duran kuşun gökyüzüne uçması daha net duyulur. Bu müzik azaltması ve öndeki kuşun sesinin yoğunluğu müzisyenin boş meydanda etkisini gösterir. Kuşun uçması beğenilmeme olarak da düşünülebilir.

Kuşun uçuşuyla yakın plan müzisyene geçiş yapılarak müzisyenin duygusu, müziğini çalışıyla verilmek istenmiştir. Müzisyenin bakışıyla üst açıdan yerde duran boş kaba geçiş yapan açıyla müzisyenin para beklentisi gösterilir. Müzisyenin amacı müziği sadece çalmak değil, bunun karşılığında para almak istediği duygusu verilmiştir. Müzisyenin beklentisinin olmadığı duygusu, yarı açık göz kapaklarıyla verilmek istenmiştir.

Müzisyenin gözünden çekime devam eden kamera etrafa bakar ve o sırada küçük bir köylü kızını görürüz. Kızı gördüğümüz anda müzisyenin notası bir şey keşfetmiş hissiyatı verir.

Müzisyenin yakın yüzüne geçen kamera hareketiyle gülümseme ve müziğe ara vermesini görürüz. Bu anlatım müzisyenin mutluluk ve sevinme duygusunu göstermek için kullanılmıştır.

Köylü kız çocuğu ekranda belirli bir yöne yürüyerek çerçeveye girer. Onu takip eden kamera çeşmeye yönelir ve elindeki altına dikkat çeker. Kızın çeşmeye paraya atmak için geldiği izleyiciye bu hareketlerle anlatılmak istenmiştir.

Köylü kızı ifadesi kıyafetindeki sadelik ve renklerinden anlaşılmaktadır. Koyu renk ve dikkat çekmeyen kumaş bize masallarda gördüğümüz karakterleri anımsatır. Bu da izleyicide zengin olmadığı duygusunu yaratır. Müzisyenin renkli kıyafet ve şapka seçimi ise dikkat çekmek istediği duygusunu verir.

Çeşmeye doğru uzanan kızın elinde altını görürüz ve kız tam altını çeşmeye atacakken müzisyen güçlü bir ses notasıyla kızın dikkatini çeker. Kızın dikkatini çektiğini şaşırmasından diğer bir ifadeyle gözlerinin açıp kapamasından, vucüt hareketlerinin değişiminden anlayabiliriz. Köylü kızı elindeki altınla durur ve dikkatini çeken müziğe yönelir. Bu önemli bir geçiştir. Meydana girdiğinde müzisyeni fark etmeyen kız çocuğu, ani ve yüksek müzikle müzisyeni fark eder ve ona doğru yönelir. Müziğin kullanım şeklini ifade eden bu anlatımda müzisyen konuşma yerine notaları ve yüksek sesi kullanır yani müziği. Müzik onun için bir iletişim, konuşma biçimidir. Seyirci beden dili ve müzikle diyaloğa ihtiyaç duymadan bütün bu duyguları anlar.

Kızın dikkatini çeken müzisyen müziğine devam ederek kızın kendisine doğru yürümesini sağlar. Dikkat çekmeyi yüksek notayla vurgulayan müzisyen sonrasında müziğini çalarak kızla iletişim kurar.

Köylü kızının iki elinde tuttuğu altınla yürümesi altının onun için değerli olduğunu anlatılır. Müzisyene doğru yürüyen kız, müzisyenin onun önüne ayağıyla ittiği metal kupasıyla durur ve kupaya bakar.

Müzisyenin kupayı itmesi, kızdan çaldığı müzik karşılığında para istediğini gösterme şeklidir. Bunu kıza göz kırparak (ortak dil anlaştık anlamına gelen jest ile) destekler. Ardından müziğini bitirerek kollarını açar ve bitirdiğini gösterir ve kızdan parayı bekler. Eliyle hadi hareketi yapması parayı ver demenin jestle gösterimidir.

Kız çocuğu tam parayı atacakken başka bir müzik duyarız. Ve bütün dikkattimiz o tarafa yönelir. Kızın gözlerini açmasıyla sese duyduğu şaşkınlık anlatılır. Detay karesi olan başka bir müzisyenin resmi açılır ve ikinci bir müzisyenin geldiği bilgisi verilir.

Müzik çalan müzisyen karesinin ardından kız çocuğuna geçilir ve kızın yüzündeki gülümseme ile müzikten hoşlandığı anlaşılır. Kız çocuğu hoşuna giden müziğe doğru yönelir.

İlk müzisyenin gözlerini açması beklemediği bir durumla karşılaştığı ve kaşlarını çatmasıyla bu durumdan hoşnut olmadığı anlatılır.

Geniş planda koşan kız çocuğunu görürüz ki bu iki tarafın göstergesi olarak algılanır. İzleyiciye iki tarafta farklı müzisyen olduğu ve yarış olacağı düşüncesi uyandırılır. Çünkü kızın elinde tuttuğu bir altın sadece birine gidecektir ve bunun için yarışma olacağı geniş olan açıyla taraf olarak müzisyenleri göstermesinden anlaşılabilmektedir.

İkinci müzisyenin kafasından çıkan bir kukla yüz kızı şaşırtır ve hoşuna gider. Bu duyguları kız çocuğunun gözlerini açmasından ve dudaklarındaki gülümsemeden anlaşılır.

İlk müzisyenin bu kare karşısında ellerini öne doğru açıp esnetmesinden yarışmaya katılacağını görürüz. Pes etmiyorum ifadesinin göstergesidir.

Altını atacakken daha yüksek bir müzikle kızın dikkatini çeken ilk müzisyen kızın ona bakmasını sağlar. Ancak yaptığı hareketlerle yere düşmesi kızın kalkan kaşları ve gülen yüzünün çatılması, gözlerini kapaması ve  kafasını başka yöne çevirmesi durumdan memnun olmadığını gösterir izleyiciye.

Müzisyenlerin yüzündeki kızgınlık ifadesi birbirlerinden hoşlanmadıklarını göstermektedir. Ve iki müzisyende müzikle kızla konuşur ve onu etkilemeye çalışır.

İkinci müzisyen ilk müzisyenin hareketlerine karşılık dans eder ve hareketli müzikle kızın ilgisini çeker. İlk müzisyen kafasının üstündeki küçük adamları açarak pes etmediğini ve kaşlarını çatarak oyunda olduğunu gösterir. Bu harekete karşılık kamera ikinci müzisyene döner ve oda sırtındaki kemanları açarak karşılık verir. Kameranın müzisyenlerin yaptığı hareketlerden sonra detaylarla ve yakın planlarla karşılıklı plan geçişleri yarışmanın heyecanını gösterir izleyiciye.

Geniş planda kızın ortada durduğu ve iki müzisyenin ona doğru (birbilerine karşı)geldiği görüntüyle kızın yüz ifadeleri gösterilir. Gülümseyen kız çocuğunun bu rekabetten hoşnutluğu anlatılır. Diğer tarafta ise birbirine vuran müzisyenlerin düşmanlığı ve rekabeti kazanma hırsları dokunma duygusu olan vurma ve yüzlerdeki çatılma, gözlerdeki açmalarla anlatılır.

Müzisyenlerin yan yana geldiklerinde çaldıkları tiz ve bağırma sesleri işlerin gittikçe kötüleşeceğinin habercisidir. Müzikle bunu izleyiciye hissettirilmeye çalışılmıştır.

Müzisyenlerin birbirlerine vurmaları ve müziğin yükselmesi kız çocuğunda ifade değişikliğine neden olur ve gülümseme birden ağzın aşağıya inmesine, kaşlarını aşağıya çekerek durumdan hoşlanmadığı gösterilir.

Kız çocuğunda kalan kamera açısı kızın geriye gitmesi, olaydan korktuğu ve oradan uzaklaşma hissini anlatır. Müzisyenlerin ona doğru yürümesi bu korkuyu artırarak kız çocuğunun geriye gitmesi devam ettirilir. Bu anlatım kızın korkusunu ve durumdan rahatsızlığını seyirciye hissettirmek için kullanılır.

Kızın üstüne doğru yürüyen sinirli yüz ifadelerindeki müzisyenler çaldıkları müziklerin sesini yükselterek kızın altınını kendilerine vermeye zorlarlar.

Diğer bir yandan müzisyenlerin agresif hareketleri artık paradan ziyade birbirlerini pes ettirme rekabetine dönüşür. Ve asıl amaçlarından uzaklaştıkları (altını almak) bu hareketlerle izleyiciye gösterilir.

Yüksek ve karmaşık ses bombardımanı altında kalan küçük kız ellerini kulaklarına götürerek kapatır. Bu hareketle artık dayanamadığı ve dinlemek istemediği gösterilmek istenir.

Elleriyle kulaklarını kapatan kız elindeki altını düşürür ve müzik kesilir kamerada altını takip eder. Amaç olan altın kanalizasyona düşer ve sadece altının sesi düşme sesi duyulur.

Düşme sesiyle kızın yüzüne geçiş yapılır ve plonje açıyla üçlü gösterilir. Altına bakan müzisyenler ve kız çocuğu.

Küçük bir damla sesi ile paranın artık ulaşılamayan bir yerde olduğu duygusu verilir. Kamera kız çocuğunun üzgün (kaşları inik ve dudakları bükük) yüzüne döner ve burun çekmesiyle üzgünlüğü pekiştirilir. İki müzisyenin kaşları inik açıkgözleriyle şaşkınlıkları gösterilir.

Dudakları bükük gözlerini kapayan kız çocuğunun anlık düşünmesi gösterilir ve ne yapacağı merakı uyandırılır. Ardından ellerini açarak altını isteme hareketi yapan kızın yüzündeki ifade kaşları çatık ve dudakları kapalı hali ile siniri anlatılır. İki müzisyene ellerini açarak yönelme hareketi ile altınını istediği anlatılır. Bu harekete karşılık üzerlerini yoklayıp kafa hareketi(iki tarafa sallama) ile altın olmadığını anlatan müzisyenler gösterilir.

Kamera kızın işaret parmağı ile keman detayını gösterir. Bu hareket kemanı istediğinin göstergesidir. Müzisyenlerin gözlerinin açıp birbirlerine bakması ise ne yapacaklarını bilememeleri durumunu anlatmaktadır. İlk müzisyen kıza kemanlardan birini verir ve kız kaşları çatık, ağzı sıkı bir hareketle(sinirli olduğu anlaşılır) kemanı alır. Ardından ilk müzisyenin para kabını alır. Bu izleyicide kızın kemanı çalarak para kazanacağı düşüncesini uyandırır.

Kemanı ilk çalışında çıkan sesten müzisyenlerin kulaklarını kapamaları ve gözlerini kısmaları ile sesten hoşlanmadıkları gösterilir. Kızın kemanı ayarlamasıyla ardından sesin düzelmesiyle durum karşısında müzisyenlerin şaşkınları anlatılır. Gözlerini ve ağızlarını açarlar.

Kızın keman çalarken ki kaşlarındaki çatıklık ile sinirli bir ifadedeyle kemanı çaldığı hissettirilir. Ardından dolu bir altın kesesi kızın önüne atılır ve kızın yüzündeki ifadenin değiştiği görülür. Bunlar gülümseme ve gözlerin açılmasıdır. Kızın şaşkın, memnun ve mutlu ifadesi gösterilir.

Para kesesini alan kız çocuğu çeşmenin yanına gider ve keseden iki altın çıkartır. Göz kapaklarının yarım acık ve dudaklarındaki yarım gülümseme ile kızdaki tatmin ve intikam duygusu verilmek istenir.

Parayı gören müzisyenlerin gülümsemeleri, ellerini açmaları, kendilerini göstermeleri ile parayı istediklerini ve memnun oldukları duygusu verilir. Kızın ağzını açarak gülmesi ve paraları göstermesi ise hadi alın duygusunu hissettirir izleyiciye. Ancak bu para sallama köpeklere kemik sallama gibi düşünülebilir. Çünkü kız çocuğu müzisyenleri aşağılamaktadır ve bunu eşitsizliği bozarak göstermektedir.

Geniş plana geçen kamera ile altını almak için yaklaşan müzisyenleri gösteren kamera hemen ardından yakın plan kızın altınları atmasını göstererek hüsran duygusu hissettirilir.

Bu duygu müzisyenlerin çeşmenin başından yakın ikili yüzlerinde gösterilir. Kaşlar yukarı kalkık, gözler açık ve dudaklar dudaklar aşağı bakar biçimindeki duruşlarıyla desteklenir. Hüsran duygusu iki müzisyenin yüzünde anlatılır. Son karede altınların düşme sesi ve yüzlerdeki anlık göz açma-kapama hareketi ile pekiştirilir.

One man band kısa film tamamı müzikle anlatılmış animasyon bir filmdir. Filmde tamamen mimikler, jestler, destekleyici müzikler kullanılmıştır. Pandomim hareketlerinin hakim olduğu bu animasyonda küçük bir kız çocuğu ve iki müzisyenin hikayesi anlatılmıştır. Hikayede diyalogların olmayışı müzik, mimik, jest ve hareketlerden dolayı hissedilmemektedir. Çünkü bütün dünyada anlaşılan ortak dil olan beden dili kullanılmıştır.